Γιατί η στάθμη της θάλασσας ανεβαίνει ταχύτερα από οποιαδήποτε άλλη στιγμή τα τελευταία 4.000 χρόνια
Το λιώσιμο των παγετώνων και η θερμική διαστολή οδηγούν στην «επιτάχυνση» της ανόδου της στάθμης της θάλασσας σε επίπεδα ρεκόρ.
Η κλιματική αλλαγή και οι ανθρώπινες δραστηριότητες συμβάλλουν στην άνοδο της στάθμης της θάλασσας, που είναι η ταχύτερη από οποιαδήποτε άλλη στιγμή τα τελευταία 4.000 χρόνια.
Νέα έρευνα προειδοποιεί ότι η κλιματική αλλαγή και οι ανθρώπινες δραστηριότητες προκαλούν την αύξηση των στάθμης των υδάτων, η οποία αποτελεί σοβαρή απειλή πλημμυρών για τις μεγάλες πόλεις σε ολόκληρο τον πλανήτη.
Η χώρα που κινδυνεύει περισσότερο
Η έκθεση αναφέρει ότι ενώ η άνοδος της στάθμης των θαλασσών αποτελεί παγκόσμιο πρόβλημα, η Κίνα αντιμετωπίζει μια «διπλή απειλή», καθώς οι μεγαλύτερες και πιο οικονομικά σημαντικές πόλεις της είναι ιδιαίτερα επιρρεπείς σε βύθιση.
Πόσο γρήγορα ανεβαίνουν τα επίπεδα της θάλασσας;
Επιστήμονες στο Πανεπιστήμιο Rutgers εξέτασαν χιλιάδες γεωλογικά αρχεία από διάφορες πηγές, συμπεριλαμβανομένων αρχαίων κοραλλιογενών υφάλων και μαγκρόβιων δασών, τα οποία χρησιμοποιούνται συχνά ως «φυσικό αρχείο» της στάθμης της θάλασσας στο παρελθόν.
Έκαναν αναπαράσταση στις αλλαγές της στάθμης της θάλασσας σχεδόν 12.000 χρόνια πριν, στην αρχή του Ολόκαινου, της τρέχουσας γεωλογικής εποχής που ξεκίνησε περίπου 11.700 χρόνια πριν, μετά το τέλος της τελευταίας μεγάλης εποχής των παγετώνων.
Τα ευρήματα, που δημοσιεύονται στο Nature, δείχνουν ότι από το 1900, η παγκόσμια στάθμη της θάλασσας έχει αυξηθεί με μέσο ρυθμό 1,5 χιλιοστού ετησίως.
Σύμφωνα με τον Yucheng Lin, ο οποίος διεξήγαγε την έρευνα, αυτός ο ρυθμός υπερβαίνει οποιαδήποτε περίοδο αιώνα στο παρελθόν εδώ και χιλιετίες.
Γιατί ανεβαίνει η στάθμη της θάλασσας;
Η μελέτη σκιαγραφεί δύο «κύριες δυνάμεις» που οδηγούν στην επιτάχυνση της ανόδου της στάθμης της θάλασσας: τη θερμική διαστολή και το λιώσιμο των παγετώνων, σύμφωνα με το Euronews.
Καθώς η κλιματική αλλαγή αυξάνει τη θερμοκρασία του πλανήτη, οι ωκεανοί απορροφούν περισσότερη θερμότητα και διαστέλλονται. Ταυτόχρονα, τα στρώματα πάγου στις πολικές περιοχές λιώνουν με πρωτοφανείς ρυθμούς, προσθέτοντας περισσότερο νερό στους ωκεανούς.
«Η αύξηση της θερμοκρασίας κάνει τον ωκεανό σας να καταλαμβάνει μεγαλύτερο όγκο και οι παγετώνες να αντιδρούν πιο γρήγορα επειδή είναι μικρότεροι από τα στρώματα πάγου, τα οποία συχνά έχουν το μέγεθος ηπείρων», λέει ο Yucheng Lin.
«Βλέπουμε όλο και μεγαλύτερη επιτάχυνση στη Γροιλανδία τώρα».
Το φύλλο πάγου της Γροιλανδίας
Το φύλλο πάγου της Γροιλανδίας έχασε 80 δισεκατομμύρια τόνους πάγου κατά τη διάρκεια των 12 μηνών από τον Σεπτέμβριο του 2023 έως τον Αύγουστο του 2024, σηματοδοτώντας την 28η συνεχόμενη χρονιά που έχει χάσει περισσότερο πάγο από ό,τι παράγει.
Αυτή τη στιγμή, ένας από τους μεγαλύτερους πόρους γλυκού νερού στον κόσμο, το φύλλο πάγου της Γροιλανδίας περιέχει νερό που θα προκαλούσε άνοδο της στάθμης της θάλασσας κατά 7,4 μέτρα παγκοσμίως.
Για κάθε εκατοστό ανόδου της στάθμης της θάλασσας, περίπου έξι εκατομμύρια άνθρωποι στον πλανήτη εκτίθενται σε παράκτιες πλημμύρες.
Μια «παράκτια κρίση»
Οι ερευνητές προειδοποιούν ότι τα δέλτα - επίπεδες, εύφορες περιοχές που βρίσκονται κοντά στο νερό - θα πληγούν περισσότερο από την άνοδο της στάθμης της θάλασσας.
Αυτές οι περιοχές χρησιμοποιούνται συχνά για γεωργία, μεταφορές και αστική ανάπτυξη, πράγμα που σημαίνει ότι η εξαφάνισή τους θα μπορούσε να προκαλέσει ευπάθειες στην παγκόσμια αλυσίδα εφοδιασμού.
«Εκατοστόμετρα ανόδου της στάθμης της θάλασσας θα αυξήσουν σημαντικά τον κίνδυνο πλημμυρών στα δέλτα», προσθέτει ο Yucheng Lin.
«Αυτές οι περιοχές δεν είναι σημαντικές μόνο εγχώρια, αλλά αποτελούν και διεθνείς κόμβους παραγωγής».
Αν και η μελέτη επικεντρώθηκε στην Κίνα, ο Lin υποστηρίζει ότι τα ίδια διδάγματα μπορούν να εφαρμοστούν σε μεγάλες πόλεις, όπως η Νέα Υόρκη, η Τζακάρτα και η Μανίλα, οι οποίες είναι χτισμένες σε χαμηλές παράκτιες πεδιάδες και αντιμετωπίζουν παρόμοιους κινδύνους.